شترمرغ بزرگترین پرنده بدون پرواز روی زمین است. در اکثر اقلیم های کره زمین، از اقلیم سرد تا اقلیم گرم و خشک رشد و پرورش می یابد. پرورش شترمرغ در سال 1838 میلادی در آفریقای جنوبی آغاز شد و پس از آن در کشورهای مصر، استرالیا، نیوزلند، آمریکا و آرژانتین توسعه یافت. بر اساس آمارهای موجود 25 کشور در زمینه تولید و پرورش شترمرغ فعالیت دارند. در این مقاله با چگونگی احداث مزرعه شترمرغ، تجارت و صنایع تبدیلی آن صحبت خواهیم کرد. با مجله کسب و کار سندبادسِل همراه باشید.
فهرست مطالب مقاله
صنعت پرورش شترمرغ در ایران
صنعت پرورش شترمرغ از سال 1373 شروع شده است و تا کنون گسترش و توسعه زیادی در اکثر نقاط کشور داشته است، با این حال هنوز پرورش شترمرغ به تولید زیادی نرسیده است. گوشت شترمرغ و استفاده از آن هنوز بازار خود را پیدا نکرده است، به طوری که سرانه مصرف در ایران به ازاء هر نفر، 100-150 گرم است. در سال های اولیه آغاز به کار این صنعت در ایران، جوجه و یا تخم نطفه‌دار به ایران وارد می شد، اما اکنون ایران خود تولید کننده شترمرغ، جوجه و مولدِ مادر است. بیشترین مزارع شترمرغ در استان های تهران، اصفهان، مرکزی و گلستان قرار دارند. اصفهان، قطب تولید پرورش شترمرغ است. هم اکنون، حدود 230 واحد پرورش شترمرغ در ایران فعالیت می کنند.
به گفته رییس تعاونی پرورش شتر مرغ، ایران دومین تولید کننده شترمرغ در جهان پس از آفریقاست.
مزیت های پرورش شترمرغ
- مقاومت بالا در مقابل نوسانات دمای هوا (تحمل دمای -15 تا +50 درجه سانتی گراد)
- تنوع در مواد تغذیه ای و گیاهی
- گوشت با کیفیت، دارای کلسترول پایین، چربی پایین و پروتئین بالا
- عمر طولانی بین 50-80 سال (تولید اقتصادی 40 سال)
- تولید لوکس ترین نوع چرم
- تولید با کیفیت ترین نوع پر
- استفاده از چربی زیر شکم شترمرغ در ترکیبات کرم های آرایشی، شامپو، پمادهای سوختگی و دارو
سندبادسِل، پلتفرمی مطمئن برای خرید و فروش محصولات
صادرات شترمرغ
بر اساس آمار بدست آمده از اتاق بازرگانی، صادرات شترمرغ در سال 1399 به صورت شترمرغ بالغ مولد و جوجه یکروزه شترمرغ بوده است که به کشور های عراق، قطر، عمان و افغانستان به ارزش 28963 دلار انجام گرفته است.
صادرات چرم شترمرغ نیز در ایران پس از چندین سال سابقه در حال رونق است و بیشترین صادرات به ترکیه صورت گرفته است. ترکیه به عنوان یکی از کشورهای فعال در زمینه پوشاک به دنبال کیفیت برتر چرم است، که گویی این کیفیت را در چرم شترمرغ ایرانی یافته است. علاوه بر ترکیه، روسیه، هند، ویتنام و برخی کشورهای اروپایی نیز مشتری چرم شتر مرغ ایران هستند.
از دیگر صادرات محصولات شتر مرغ، میتوان به صادرات پوست شتر مرغ و تخم نقاشی شده به آلمان اشاره کرد.
مطالعه مطالب بخش صادرات را به شما توصیه می کنیم.
صفر تا صد احداث مزرعه شترمرغ
پرورش شترمرغ یک فعالیت تجاری- تولیدی پر سود است، اما سختی و زحمت بسیاری نیز دارد و اگر در این صنعت بی گدار به آب بزنید، متحمل ضرر و زیان بسیاری می شوید. ابتدا روش‌های پرورش شترمرغ را بررسی می کنیم.
“در پلتفرم عمده فروشی آنلاین سندباسل از یک کیلو تا یک کشتی را به راحتی بفروش!!!”
روش های پرورش
-
چرخه کامل:
این روش، شکل معمول پرورش شترمرغ است. بدین صورت که مولد ها تخم میگذارند، سپس انکوباسیون و جوجه کشی را انجام می دهید و جوجه ها را تا سن رسیدن به سن کشتار پرورش می دهید.
-
پرورش مولد ها:
پرورش مولد و فروش تخم های آنها روش دیگر پرورش شترمرغ است.
-
تجهیزات جوجه کشی:
اگر فقط بخواهید تجهیزات جوجه کشی داشته باشید تا مزرعه داران برای جوجه کشی تخمهایشان به شما پول پرداخت کنند، می توانید از این روش استفاده کنید. تخم شترمرغ را خریداری کرده و سپس آن را به عنوان جوجه یک روزه به فروش برسانید.
-
پرواربندی جوجه ها:
این روش که یکی از کم هزینه ترین روش هاست بدین صورت است که جوجه را در سن خاصی خریده و تا زمان کشتار آنها را پرورش می دهید.
از پرورش انواع دام و طیور بیشتر بدانید.
احداث مزرعه شترمرغ
با توجه به روش های گفته شده احداث مزرعه شترمرغ برای هریک متفاوت است، اما به طور کلی به زمین، نیروی کار، آب، مجوز و نقدینگی نیاز است.
زمین
چگونگی استفاده از زمین بسیار مهم است. باید تقسیم بندی زمین برای جفت گیری، نگهداری جوجه ها، پرورش آنها تا سن کشتار و تجهیزات جوجه کشی به درستی انجام شود. باید محدوده مزرعه را اصطلاحا “پن‌بندی” کنیم. ابعاد هر پن باید حداقل 6*42 و حداکثر 12*100 باشد. در هر پن نیز امکان نگهداری حداکثر 8 مولد و یا 40 جوجه پرواری وجود دارد.
دلایل پن‌بندی
- کنترل تراکم شترمرغ‌ها
- راحت تر گرفتن شترمرغ‌ها
- جلوگیری از درگیری شترمرغ‌های نر
- کنترل هرچه بهتر مزرعه
- آمارگیری تخم و جوجه از هر پن و هر مولد و امکان شناسایی پرنده‌های مولد خوب و بد
هر پن از دو قسمت گردشگاه و فضای محور که دارای سقف است تشکیل می شود. گردشکاه فضای بسیار مهمی است و طول آن بسیار مهم تر از عرض آن است. زیرا مولد و جوجه ها نیاز به دویدن دارند. دویدن در شادابی، سلامت و رشد آنها بسیار موثر است.
فضای محور که دارای سقف است، بین گردشگاه و راهرو است و با یک دیوار از گرشگاه جدا می شود. ظرف غذا، آب پرنده ها و محل تخم گذاری در این قسمت قرار دارد. این فضا برای برداشتن راحت تر تخم ها و همچنین هدایت شترمرغ ها به این قسمت برای واکسیناسیون، جابه جایی یا درمان آنها تعبیه شده است.
پن ها باید شمالی جنوبی باشند و در امتداد آنها راهرو قرار گرفته باشد.
راهرو
راهرو محل تردد و کار کارگران است و ساعات زیادی را در آنجا می گذراند، بنابراین باید مسقف باشد. کارگران در ساعات بعداز ظهر باید مدام در راهرو حضور داشته باشد و تخم ها را جمع آوری کند. همچنین برای آمارگیری باید ثبت شود که هر تخم متعلق به کدام شترمرغ است.
آب
شترمرغ باید به صورت شبانه روزی آب بنوشد. هر شتر مرغ در 24 ساعت نیاز به 12 لیتر آب دارد. این نکته نیز باید رعایت شو که در فصل زمستان با نصب آبگرمکن باید دمای آب را برای شترمرغ‌ها به 20 درجه رساند.
نیروی کار
شترمرغ توان بدنی بسیار بالایی دارد به طوری که می تواند یک ضربه محکم معادل یک پتک 700 کیلوگرمی با پاهایش به بدن وارد کند. در نتیجه حفظ جان کارگران بسیار مهم است و باید آموزش ببینند که هنگام نزدیک شدن به شترمرغ های نر چگونه رفتار کنند. همچنین از دیگر وظایف کارگران می توان به غذا دادن به شتر مرغ ها، سرکشی به جوجه ها، تمیز کردن لانه جوجه ها و جمع آوری تخم ها اشاره کرد.
مجوز
اخذ مجوز پرورش شتر مرغ اولین گامی است که در راستای راه اندازی این کسب و کار باید برداشت. برای اخذ مجوز، موارد زیر را باید به سازمان نظام مهندسی ارائه کرده و مجوز را دریافت کنیم:
- تصویر شناسنامه
- تصویر اساسنامه شرکت ( برای اشخاص حقوقی )
- تصویر اگهی تاسیس شرکت ( برای اشخاص حقوقی )
- تصویر کارت پایان خدمت
- تصویر کارت ملی
- دو قطعه عکس
- تکمیل فرم تقاضای صدور پروانه موافقت اصولی
- تکمیل فرم پروانه بهداشتی موافقت اصولی
- نقشه محل مورد نظر ، مهر شده توسط مهندس ناظر
- برای اخذ موافقت اصولی نیاز به اخذ استعلام از سایر دستگاه های اجرایی نیست
محصولات تولیدی شترمرغ
-
تخم شترمرغ
تخم شتر مرغ با وزن 1600 تا 2000 گرم سنگین ترین تخم در بین تخم پرندگان است. تخم شتر مرغ سرشار از آب، پروتئین، چربی، مواد معدنی و کلسترول است و طعم آن کمی شیرین تر از تخم مرغ است.
-
گوشت شترمرغ
گوشت شترمرغ به رنگ قرمز است و بافتی نرم و لطیف به دلیل داشتن چربی کم دارد. البته نرم بودن گوشت با توجه به سن شترمرغ کشتار شده متفاوت است. میزان چربی و کلسترول در گوشت شترمرغ بسیار کم و میزان پروتئین آن بسیار بالاست. تقریبا می توان گفت که یک لاشه شترمرغ حدودا 60 درصد گوشت لخم، 25 درصد استخوان و 15 درصد چربی دارد.
-
پوست و چرم شترمرغ
میزان پوست هر شترمرغ به صورت تقریبی 5.3 متر مربع است. کیفیت پوست شترمرغ از پوست گاو و گوسفند بالاتر است به طوری که 3.5 برابر پوست گاو کیفیت و دوام دارد. چرم شتر مرغ نیز از نظر کیفیتی با چرم کروکدیل و مار قابل مقایسه است. یک شترمرغ بالغ حدود 3.1 مترمربع چرم دارد که از آن می توان 3 جفت پوتین تولید کرد.
-
پر شترمرغ
هر شترمرغ تقریبا 24 شاه پر بزرگ دارد که پس از رسیدن به سن بلوغ هر 8 ماه یکبار می توان از آنها استفاده کرد. پر شتر مرغ به دلیل نداشتن غدد ترشح کننده چربی، ضد آب نیست. پر شترمرغ تنها پری است که عاری از الکتریسیته ساکن بوده و در کارخانه هایی که دارای سیستم های کامپیوتری و الکترونیکی که الکتریسیته ساکن یکی از مشکلات آن‌هاست استفاده می شود.
-
چربی زیر شکم شترمرغ
از چربی زیر شکم شتر مرغ، روغن شتر مرغ بدست می آید. روغن شتر مرغ خواص درمانی بسیاری از جمله: درمان آرتریت و روماتیسم، بازسازی سلول های پوستی، درمان جوش و آکنه و درمان سوختگی و زخم دارد.
-
ژلاتین استخوان شترمرغ:
از استخوان های شترمرغ ژلاتینی استخراج می شود که در بافت جداره کپسول های دارویی از آن استفاده می شود.
از آنجا که این صنعت در کشور در حال فراگیر شدن است، راه اندازی صنایع جانبی آن مانند کشتارگاه ها، صنایع بسته بندی، کارگاه های دباغی پوست جهت صادرات بسیار ضروری و پرسود است. راه اندازی صنایع تبدیلی همچنین موجب اشتغال زایی، رقابت این صنعت با دیگر کشور ها و پایداری آن خواهد شد.
“سندبادسل بزرگترین بستر عمده فروشی آنلاین ، سریع ترین راه پیدا کردن تولید کننده ها و تامین‌کننده های کالاهای عمده فقط تو سندبادسل ممکنه!! “
