وقوع خطر در امور کشاورزی مسئله تازه‌ای نیست. بهره‌برداران کشاورزی سعی می‌کنند با اتخاذ استراتژی‌هایی همچون تنوع درکشت محصولات زراعی، تولید محصولات دارای قیمت تضمینی و کاشت هم‌زمان محصولات مکمل، خطرات فعالیت‌های کشاورزی را کاهش دهند. یکی از مهم‌ترین استراتژی‌ها برای گذر از خطرات احتمالی، بیمه کشاورزی است. در این نوشتار نگاهی اجمالی به چیستی و چرایی بیمه کشاورزی خواهیم پرداخت. با سندبادسِل همراه شوید.
فهرست مطالب مقاله
بیمه کشاورزی
بیمه محصولات کشاورزی نوعی استراتژی است که به‌موجب آن محصولات کشاورزی در مقابل خطرات کشاورزی و حوادثی مانند آتش‌سوزی و غیره مورد تضمین قرار می‌گیرد.
هرچند ویژگی‌های زیست‌محیطی ایران، همواره رونق‌بخش کشاورزی بوده اما از سوی دیگر ایران یکی از پرریسک ترین کشورهای جهان از منظر بلایای طبیعی است. طبق بررسی‌ها، از 40 مورد بلایای طبیعی شناخته‌شده ، بیش از 31 مورد آن در ایران رخ می‌دهد و همین امر اهمیت بیمه محصولات کشاورزی را دوچندان می‌کند. ازجمله فواید بیمه محصولات کشاورزی می‌تواند به این موارد اشاره نمود:
- افزایش درآمد کشاورزان
- ممانعت از مهاجرت بی‌رویه روستاییان
- اشاعه روش‌های نوین زراعی
- ایجاد امنیت اقتصادی برای تولید و سرمایه‌گذاری
“سندبادسل ، بازاربزرگ عمده فروشی کالا با تنوعی بالا از محصولات به قیمت عمده ، مرجع خرید تجار و بازرگانان ایرانی و خارجی و مرجع محصولات عمده ایرانی”
عوامل متعددی به‌عنوان موانع کارایی صندوق بیمه کشاورزی ذکرشده است که به دودسته زیر قابل‌تقسیم هستند:
- محدودیت‌های ناشی از بنیان‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی
- ساختار بیمه محصولات کشاورزی
در نگاه کلی، این بیمه می‌تواند به نحو قابل‌توجهی امنیت کشاورزان را تأمین نماید. در حقیقت بیمه کشاورزی یک‌راه مؤثر برای پخش ریسک میان کشاورزان و در سراسر بخش‌های اقتصادی است. بیمه کشاورزی می‌تواند منبع اطمینان و همچنین اعتماد کشاورزان برای پذیرش و به‌کارگیری روش‌های اصلاح‌شده کشاورزی و انجام سرمایه‌گذاری بیشتر در صنعت کشاورزی است.
تعریف بیمه
در تعریف بیمه کشاورزی چنین آمده است: « بیمه کشاورزی نوعی استراتژی است که به‌موجب آن محصولات کشاورزی در مقابل خطرات کشاورزی و بیماری‌های نباتی و حوادثی مانند آتش‌سوزی مورد تضمین قرار می‌گیرند و خسارت مالی وارده به کشاورز بیمه‌گذار تا میزان مورد تعهد بیمه‌گر جبران می‌شود. » (یعقوبی -1397)
آیین‌نامه اجرایی بیمه کشاورزی می‌نویسد : « بیمه محصولات کشاورزی عبارت است از انجام عملیات تضمین محصولات کشاورزی در دوره داشت ( از کاشت تا برداشت) در مقابل خطر یا خطرات غیرقابل‌اجتناب. »
موارد تحت پوشش بیمه
بیمه کشاورزی طیف وسیعی از جنبه‌های کشاورزی را در مقابل بلایای طبیعی، امراض نباتی و حیوانی تحت پوشش قرار می‌دهد که عبارت‌اند از:
- محصولات کشاورزی زراعی و باغی
- دام و طیور
- زنبورعسل
- کرم ابریشم
- آبزیان پرورشی
- طرح‌های جنگل‌داری، مرتع‌داری و آبخیزداری
چگونگی عقد قرارداد بیمه کشاورزی
فعالان بخش کشاورزی به شکل انفرادی، گروهی یا تشکل‌های صنفی و تعاونی با توجه به زمینه فعالیت خود می‌توانند به شعب بانک کشاورزی مراجعه کرده و با تنظیم قرارداد بیمه از مزایای بیمه کشاورزی بهره‌مند شوند. جهت انجام بیمه محصولات کشاورزی مدارک زیر موردنیاز است:
- سند مالکیت قطعی یا نسق عادی از واگذاری اراضی، استشهاد محلی که به امضای شورای اسلامی محل، مرکز خدمات کشاورزی و امور واگذاری اراضی منطقه رسیده باشد.
- قبوض آبیاری سنوات گذشته
- داشتن پروانه آبزی‌پروری برای کارگاه‌های پرورش آبزیان
- داشتن 25 کندوی عسل مدرن و دفترچه زنبورداری ( ویژه کندو داران)
گفتنی است که شرایط مشخصی برای انجام بیمه مقررشده که بدین شرح است:
- بیمه پذیر بودن محصول
- عقد قرارداد در مدت‌زمان مشخص‌شده
- احراز مالکیت
- پرداخت کامل حق بیمه و امضا پیمان‌نامه
- بازدید از کلیه موارد بیمه‌شده توسط کارشناسان بیمه قبل از عقد قرارداد (به‌جز زراعت)
سندبادسِل، پلتفرمی مطمئن برای خرید و فروش محصولات
قانون بیمه محصولات کشاورزی
در قانون بیمه محصولات کشاورزی مصوب سال 1362 مجلس شورای اسلامی چنین آمده است:
ماده‌واحده – به‌منظور انجام بیمه انواع محصولات کشاورزی ،دام ، طیور ، زنبورعسل، کرم ابریشم و آبزیان پرورشی در مقابل خسارت‌های ناشی از سوانح طبیعی و حوادث قهری نظیر تگرگ ، طوفان ،خشک‌سالی ، زلزله ،سیل ، سرمازدگی ،یخبندان ،آتش‌سوزی ،صاعقه ،آفات و امراض نباتی عمومی و قرنطینه‌ای امراض واگیر حیوانی عمومی و قرنطینه‌ای به‌عنوان وسیله‌ای برای نیل به اهداف و سیاست‌های بخش کشاورزی صندوق بیمه محصولات کشاورزی د ر بانک کشاورزی تأسیس می‌شود.
تبصره ١- صندوق بیمه محصولات کشاورزی دارای استقلالی مالی و شخصیت حقوقی است و بر اساس مقررات قانونی شرکت‌های دولتی اداره و دارای شورای عالی مرکب از وزرای کشاورزی ، امور اقتصادی و دارائی بازرگانی ، مشاور و رئیس سازمان برنامه‌وبودجه به ریاست وزیر کشاورزی است .
حدود وظایف و اختیارات شورای عالی در اساسنامه صندوق بیمه محصولات کشاورزی خواهد آمد .
تبصره ٢– شورای عالی بیمه محصولات کشاورزی دارای کمیته فنی مرکب از نمایندگان ذیصلاح و تام‌الاختیار اعضای شورای عالی و صندوق با وظایف زیر خواهد بود :
- بررسی و تائید کلیه طرح‌ها و برنامه‌ها و مسائلی که از طریق صندوق به شورای عالی احاله می‌گردد.
- نظارت بر حسن اجرای طرح‌ها و برنامه‌های مصوب به نیابت از طرف شورای عالی .
- بررسی و اظهارنظر مشورتی در مورد مسائل و مشکلاتی که توسط صندوق ارجاع می‌شود .
مدیرعامل بانک کشاورزی سمت مدیرعامل صندوق بیمه محصولات کشاورزی را نیز به عهده خواهد داشت .
تبصره ٣– هیئت‌مدیره صندوق مرکب از پنج نفر است شامل مدیرعامل بانک کشاورزی ، یک نفر از هیئت‌مدیره بانک کشاورزی ، یک نماینده از جهاد سازندگی و دو نفر دیگر به معرفی وزیر کشاورزی و تصویب شورای عالی است .
تبصره ۴– سرمایه اولیه صندوق بیمه محصولات کشاورزی مبلغ یک میلیارد ریال است که به پیشنهاد وزارت کشاورزی از طریق دولت تأمین پرداخت می‌گردد . سرمایه صندوق طبق اساسنامه مربوطه و با تصویب شورای عالی بیمه محصولات کشاورزی قابل‌افزایش است .
تبصره ۵– دولت موظف است اساسنامه فوق را ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این لایحه تهیه و برای تصویب تقدیم مجلس شورای اسلامی نماید .
تبصره ۶– کمک دولت بابت تأمین قسمتی از سهم حق بیمه کشاورز و جبران زیان‌های احتمالی عملیات بیمه به پیشنهاد شورای عالی صندوق بیمه محصولات کشاورزی و تصویب هیئت‌وزیران هرساله در بودجه کل کشو ر منظور و به صندوق پرداخت خواهد شد .
تبصره ٧– به‌تدریج که صندوق بیمه محصولات کشاورزی آمادگی لازم را برای انجام وظایف خود بر اساس این لایحه در منطقه و برای هر محصول اعلام نماید . صندوق کمک به تولیدکنندگان خسارت‌دیده محصولات کشاورزی و دامی به فعالیت‌های خود در آن منطقه و برای آن محصول خاتمه داده و منابع و امکانات مربوط را به صندوق بیمه محصولات کشاورزی منتقل خواهد نمود.
شایان‌ذکر است سال 1384 قانون الحاق یک تبصره به ماده‌واحده قانون بیمه محصولات کشاورزی به مصوب سال 1362 از سوی مجلس شورای اسلامی صادر شد. پس‌ازآن نیز در سال 1387 اصلاحاتی بر قانون مصوب 1362 لحاظ گردید.
در مصوبه سال 1387 علاوه بر محصولات کشاورزی، بیمه سایر عوامل مؤثر در تولید بخش کشاورزی شامل: اشجار، ابنیه، تأسیسات، قنوات، چاههای آب کشاورزی، تأسیسات آبیاری، فعالیت ها و کلیه خدمات کشاورزی و عوامل تولید (ماشین آلات، ابزار و ادوات کشاورزی) در قبال حوادث بیمه پذیر به مأموریت های صندوق بیمه افزوده شد.
اما اینکه این قانون به چه میزان و به چه نحو اجرایی می‌شود، خود قابل‌تأمل و بررسی است.
جهت اطلاع از لیست شعب و شرکت های بیمه ای به سایت صندوق بیمه کشاورزی مراجعه نمایید.
“رایگان و بدون کارمزد، از یک کلیو تا یک کشتی از محصولات غذایی،آرایشی بهداشتی و صنایع دستی رو در سایت سندبادسل بفروش. کافیه فقط ثبت نام کنی!!!! “
