به گزارش سندبادسل نیوز چالش‌های مربوط به اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها که در نخستین اقدام دولت با حذف ارز 4200 تومانی از گندم آن را کلید زد همچنان ادامه داشته و اگرچه در ابتدا اعضای کابینه دولت دلایل این اقدام را جلوگیری از قاچاق اعلام کردند که تقریبا در تمامی دوره‌ها بهانه‌ای برای گرانی کالاهای اساسی بوده است اما تسری گرانی آرد بر سایر محصولات و کالاهای اساسی پای دو وزیر جهاد کشاورزی و اقتصاد و دارایی را به مجلس باز کرده است.
فهرست مطالب مقاله
کیفیت پایین نان نتیجه یارانه گندم است
بر اساس این گزارش روز گذشته در جلسه علنی مجلس که پیرامون گرانی‌های اخیر ناشی از حذف ارز 4200 تومانی گندم با حضور دو تن اعضای کابینه سیزدهم برگزار شد در ابتدا سیدجواد ساداتی‌نژاد وزیر جهادکشاورزی گفت: در شرایط جاری، دنیا با دو موضوع افزایش قیمت در حوزه محصولات کشاورزی به ویژه غلات و روغن به عنوان اهداف مهم غذایی مواجه است.
شتاب قیمت در این حوزه از اسفندماه سال قبل با رشد بی‌سابقه‌ای روبه‌رو شده و در برخی اقلام 120 درصد رشد داشته است.
همچنین از ابتدای دولت سیزدهم تا به امروز در حوزه‌های مختلف امنیت غذایی بین 35 تا 80 درصد افزایش قیمت در انواع مختلف روغن و غلات مواجه بودیم. از سوی دیگر جنگ روسیه و اوکراین و همچنین خشکسالی حاکم بر کشور باعث شده تا اهمیت گندم بیش از گذشته باشد.
وزیر جهاد کشاورزی تاکید کرد: با توجه به اینکه طرح مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها موضوعی مهم و مورد توافق مجلس شورای اسلامی و دولت است و در سال جاری نیز در قانون بودجه الزاماتی در این خصوص وجود دارد.
در این زمینه ستادی در دولت به ریاست معاون اول ریاست جمهور و با حضور وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اقتصادی تشکیل شده که برنامه ریزی لازم را انجام می‌دهند تا آنچه به عنوان هزینه مازاد خانوار عنوان می‌شود به بهترین نحو ممکن جبران و سند حمایتی در این خصوص تعیین شود.
ساداتی نژاد ادامه داد: دو ماه پیش از اجرای طرح مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها، یارانه مربوطه به حساب مردم واریز می‌شود تا هیچ دغدغه‌ای برای مردم دراین خصوص وجود نداشته باشد. همچنین اطلاع‌رسانی لازم در زمان اجرای طرح نیز برای مردم انجام خواهد شد. وی تصریح کرد: یارانه‌ها حذف نمی‌شوند بلکه از روی کالاها به افراد منتقل می‌شود تا افراد بتوانند مدیریت بهتری داشته باشند.
رانت و فساد زیادی در حوزه یارانه‌ها طی سال‌های گذشته وجود داشته و این موضوع باعث کاهش بهره‌وری و همچنین صادرات بی‌رویه در حوزه گندم شده است. این حوزه همچنین به دلیل عدم اهمیت کیفیت به خاطر قیمت پایین ضایعات زیادی را تولید می‌کند. قاچاق فزاینده گندم به علت پایین بودن قیمت نسبت به کشورهای همسایه نیز از دیگر معضلات موجود در حوزه گندم و پرداخت یارانه در این زمینه است.
قیمت نان برای مصرف‌کنندگان عادی تفاوتی نمی‌کند
وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز دومین عضو کابینه بود که در جلسه روز گذشته مجلس حضور یافت و بر عدم تغییر قیمت نان برای مصرف کنندگان عادی با اصلاح ساختار تاکید کرد اگرچه مشخص نیست منظور خاندوزی از مصرف‌کنندگان عادی کدام قشر از جامعه است اما وی از ایجاد سامانه‌ای در این راستا خبر داد و گفت: براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی در بودجه سال 1401 دولت مکلف به ساماندهی مساله ارز ترجیحی شد، سال گذشته هم مشابه این حکم وجود داشت. دولت تلاش کرد زمینه‌های اجرایی این حکم را بیش از این فراهم کند اقداماتی از طرف ستاد اقتصادی دولت مصوب و قرار شد با اتمام ماه مبارک رمضان مقدمات اجرایی فراهم شود. وزیر اقتصاد توضیح داد:
با توجه به اهمیت موضوع تامین نان برنامه پیشنهادی جداگانه متفاوتی از سایر کالاها به ستاد اقتصادی دولت ارائه شد که این طرح هوشمندسازی یارانه نان است و می‌تواند براساس سیاست حمایتی به تفکیک کد ملی، مناطق جغرافیایی، گروه‌ها و اقشار جامعه به صورت متفاوت اجرایی شود.
در این طرح امکان رصد صفر تا 100 زنجیره تامین و توزیع کالا هم وجود دارد. از تامین آرد تا توزیع آن در نانوایی‌های سنتی و صنعتی.
تمام زنجیره از صفر تا 100 به شکل کمی و مقداری قابل رصد خواهد بود، اگر دولت‌های گذشته سیستم اطلاعات الکترونیکی را ساماندهی کرده بودند می‌توانستیم از همین الان مانع قاچاق کالا شویم اما این سیستم طراحی نشده بود، راهبرد دولت فعلی در وهله اول اصلاح ساختار و در عین حال توجه به سیاست‌های قیمتی به عنوان جزء مکمل اصلاح ساختار است. وی با بیان اینکه اصلاح ساختار اولویت دارد، اضافه کرد: بر این اساس تلاش‌های جدی با بانک مرکزی برای ایجاد سامانه‌ای صورت گرفت که بعد از افزایش قیمت آرد آن هم به معنای کاهش انگیزه قاچاق، پرداختی از سوی مصرف‌کننده و خریدار در کشور صورت نگیرد. با این سامانه قیمت خرید نان برای مصرف‌کنندگان متعارف و عادی تفاوتی نمی‌کند اما از طرفی انگیزه‌ای برای قاچاق باقی نمی‌ماند. همچنین در بخش‌های دیگر کشور مثل عشایری و روستایی که فاقد نانوایی صنعتی هستند از طریق سهمیه آرد تامین می‌شوند.
تصمیمات خلق‌الساعه نگران کننده است
در ادامه جلسه روز گذشته رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز از جمله نمایندگانی بود که هم به نعل زد و هم به میخ با تاکید بر اینکه مجلس از دولت حمایت می‌کند از تصمیمات خلق الساعه دولت که موجب نگرانی مردم شده انتقاد کرد و تاکید کرد به عنوان وکلای مردم از این نگرانی‌ها دفاع می‌کنند. عزت ا… اکبری تالارپشتی با اشاره به اظهارات وزیر جهاد اظهار کرد:
آنچه ما در بیرون و میدان و در میان مردم شاهدیم، آن چیزی نیست که آقای وزیر در مجلس بیان می‌کند؛ آمارها نشان می‌دهد که نهاده‌های دامی با مشکلات بسیاری مواجه شده و اکنون مشکلات بسیاری در حوزه مرغ و گوشت به وجود آمده که بسیار نگران کننده هستند. رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس خاطرنشان کرد: بسیاری از تولیدکنندگان ما اعلام کرده‌اند که وزارت جهاد کشاورزی آنها را به بازی نگرفته و از نظراتشان استفاده نمی‌کند، در صورتی که اگر دولت حداکثر استفاده را از نظرات افراد داخل میدان تولید کند، کمتر دچار مشکلات خواهد شد.
اکبری تالارپشتی با عنوان اینکه تصمیمات خلق‌الساعه از سوی وزرا موجب نگرانی مردم شده و ما نیز به عنوان وکلای مردم باید از آنها دفاع کنیم در خصوص صنعت خودرو گفت: وزیر صنعت، معدن و تجارت چند وقت پیش اعلام کرد 5 تا 15 درصد قیمت خودرو را کاهش داده و قرعه‌کشی را نیز تا اردیبهشت ماه جمع خواهیم کرد، اما شاهدیم که همین وزیر به دو مجموعه خودروساز داخلی کشور اعلام کرد که باید قرعه‌کشی را ادامه داده و حتی سایر خودروسازان نیز این اقدام را عملیاتی کنند که همین موضوع موجب افزایش 400 میلیون تومانی قیمت خودرو در بخش خصوصی شد و حتی آنها اعلام کرده‌اند که احتمالا قیمت خودرو دو برابر خواهد شد، بنابراین چرا وزرا این تصمیمات را بدون مشورت با کمیسیون تخصصی مجلس اتخاذ می‌کنند. رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس تاکید کرد: تصمیمات شما در میدان عمل مشکلاتی را ایجاد کرده است. حتی وزیر اقتصاد نیز اعلام کرده با گران شدن کالاها، مصرف کاهش یافته و تولید افزایش می‌یابد، در صورتی که اینگونه نیست و نمی‌دانیم چه افرادی این اطلاعات را در اختیار شما قرار می‌دهند.
چرا از این همه یارانه پنهان سراغ نان رفتید؟
همچنین صدیف بدری، نایب‌رئیس کمیسیون عمران مجلس نیز با ابراز تعجب از اینکه چرا دولت از بین تمام یارانه‌های پنهان ابتدا سراغ نان که پرچالش‌ترین حوزه است آمده گفت: از هیأت رئیسه مجلس این انتظار بود که شخص رئیس‌جمهور یا یک مسئول تصمیم‌گیرنده به مجلس می‌آمد و درباره گرانی‌ها قبول مسئولیت می‌کرد، وزرای جهاد کشاورزی و اقتصاد صرفا در حوزه خود صحبت می‌کنند در حالی که رئیس‌جمهور باید در این موضوع، قبول مسئولیت کند. نماینده مردم اردبیل در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: از رئیس‌جمهور می‌پرسم چرا از بین این همه یارانه پنهان سراغ یارانه نان، معیشت و امنیت غذایی مردم رفته‌اید؟ باید سراغ فولاد و سیمان می‌رفتید که فولاد تنی 410 تومان حقوق مالکانه به دولت می‌دهد در حالی که تنی 25 میلیون فروش دارد و قیمت تمام شده آن یک سوم 25 میلیون تومان دولت است و در کنار آن از برق، سوخت و گاز یارانه‌ای نیز استفاده می‌کند؛ بدری تاکید کرد: متأسفانه دولت سراغ حوزه‌ای رفته است که چالش آن از همه بیشتر است و هر جا به مشکل می‌خورد توپ را به زمین مجلس می‌اندازد. متأسفانه دولت هیچ اطلاع‌رسانی در این خصوص نداشت و همان مشکلی است که ما برای افزایش قیمت بنزین در سال 98 داشتیم و به دولت نیز انتقاد کردیم و دولت فعلی نیز همان روش را پیش گرفته است.
بیسکوییت هم کالای لاکچری شد!
مجتبی یوسفی، عضو هیات رئیسه مجلس نیز در این رابطه ضمن اشاره به منویات رهبر معظم انقلاب که تاکید داشتند مسئولان مشکلات را با مردم در میان بگذارند، گفت: در اینکه در نظام پرداخت یارانه‌ای برای کالاهای اساسی که از سال 97 وارد اقتصاد کشور شد ایراداتی وجود دارد شکی نیست. حدود 65 میلیارد دلار از منابع کشور باید به دست محرومان می‌رسید که بعضا محقق نشد. اما شیوه‌ای که اکنون رخ داده و عدم اطلاع‌رسانی به مردم دچار ایراد است. یوسفی اظهار کرد: لازم است که به سوالات مردم پاسخ داده شود، سوال بعدی این است که چرا این موضوع از نان شروع شد؟ ابتدا به سراغ حیاط خلوت شرکت‌های خصولتی باید می‌رفتیم، مردم نمی‌توانند از فردا به بچه خود بگویند که بیسکوییت یک خوراکی لاکچری است و به جای آن نان سنگک به مدرسه ببر.
مافیا دست دولت‌ها را بسته است
در جلسه روز گذشته مجلس نکته حائز اهمیت اصرار مجلس‌نشینان برای دفاع از عملکرد خود در زمینه مصوبه قانون هدفمندی یارانه‌ها و الزام دولت به حذف ارز 4200 تومانی بود که دولت در توجیهات خود اجرای این مصوبه را یکی از مهم‌ترین دلایل خود برای حذف ارز 4200 تومانی گندم عنوان می‌کرد، به گونه‌ای‌که رحیمی‌جهان‌آباد نماینده مردم تربت حیدریه در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: دولت انقلابی و اصولگرا و اصلاح‌طلب فرقی نداشته و هیچ کدام نمی‌توانند حریف رانت‌خواران و مافیایی شود که خودروی چینی را سه برابر قیمت در کشورهای همسایه به مردم می‌فروشند. این مافیا در حوزه یارانه‌های کالاهای اساسی نیز حضور دارد. چند سال است که قیمت یارانه نقدی 45 هزار تومان باقی مانده است.
دولت می‌گوید برای نان یارانه می‌دهد، مردم با افزایش قیمت سایر حوزه‌ها چه کار کنند؟ نماینده مردم تربت حیدریه در مجلس تصریح کرد: به بهانه قاچاق و جنگ اوکراین نان را گران کردید. افغانستان و عراق اشغال شد چه میزان پول ملی آنها سقوط کرد. مافیا دست دولت‌ها را بسته است فرقی بین اصلاح‌طلب و اصولگرا ندارد. رهبری از وضعیت خودروها انتقاد کردند، چه کسی توانست در برابر مافیای خودرو بایستد و خودرو وارد کند؟ هر کسی هر اشتباهی که می‌کند به گردن مجلس می‌اندازد. گویا دیواری کوتاه‌تر از مجلس نیست، باید از اختیارات نظارتی خود استفاده کنیم.
نفع‌طلبی، نادانی و نفوذی‌ها سه حرفی که نان آجر می‌کنند
عبدالحسین روح‌الامینی نجف‌آبادی نماینده مردم تهران نیز در جلسه روز گذشته و نطق قبل از دستور خود گفت: هر وقت دولت‌ها می‌خواهند طرح یا برنامه اقتصادی در کشور پیش ببرند بلافاصله شاهد نگرانی‌های گسترده ازسوی مردم هستیم در این شرایط رسانه‌های وابسته به دولت پس از تلاطم در بازار به فکر قانع کردن مردم می‌افتند. وی با بیان اینکه سه حرف نون که نان مردم را آجر می‌کند نفع‌طلبی، نادانی و نفوذی‌هاست، گفت: تنها پیوست رسانه‌ای مشخص و منسجم ایجاد آرامش در بازار و رفع نگرانی مردم را به دنبال دارد. از این رو از دولت و شخص رئیس‌جمهور خواهشمندم، ستاد یا قرارگاه رسانه‌ای منسجم، حرفه‌ای و با صدای واحد را ایجاد کند تا این همه تناقض، تلاطم، نگرانی و تشویش به جامعه تزریق نشود. مجلس قرار نیست رویکرد تقابلی با دولت داشته باشد و از سوی دیگر قرار نیست روی خطاها و اشتباهات دولتمردان و وزرا سکوت کند. ما در مجلس تمام قد از دولت و سیاست‌هایی که منافع مردم را در نظر بگیرد، حمایت می‌کنیم.
وعده حفظ قدرت خرید مردم
اما پایان انتقادات و نگرانی‌های نمایندگان در خصوص عملکرد دولت در اجرای حذف ارز 4200 تومانی با وعده رئیس مجلس همراه بود، به طوری‌که محمدباقر قالیباف با تاکید بر اینکه به مردم اطمینان می‌دهیم که قدرت خریدشان تضمین می‌شود، گفت: مجلس با قانونی که تصویب کرد و دولت هم با روش اجرایی که در پیش گرفته این هدف مشترک را دنبال می‌کنند که قدرت خرید مردم در حفظ سفره‌هایشان و تامین کالاهای اساسی و معیشتی را تسریع کنند؛ مردم مطمئن باشند که این اتفاق رخ می‌دهد و نگرانی وجود ندارد. وی با تاکید بر اینکه اساس انقلاب و نظام مردم هستند، گفت: این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد که ما حذف ارز ترجیحی نداریم؛ این اصطلاح غلط و حرفی اشتباه است؛ ما برای کمک کردن به سفره مردم یک بخشی را از انفال و درآمدهای دولت گرفته و با اولویت به محرومان و طبقات متوسط می‌دهیم؛ این یک سیاست جبرانی است که قبلا سیاست جبرانی در اول زنجیره وجود داشت و می‌خواهیم این سیاست جبرانی را در مصرف کننده بگذاریم و شرایط اصلاح شود. در قانون هم دو شرط گذاشته‌ایم؛ هم اینکه تزریق نقدینگی را اجازه نمی‌دهیم و هم اینکه باید کالاها تامین شود؛ چون به هرحال نوسانات و تورم جهانی و گرانی‌ها رخ داده و حتی تورم افسارگسیخته را شاهدیم که باید آن را مهار کرده و آرامش در سفره مردم وجود داشته باشد. ما کمک می‌کنیم سیاست‌های جبرانی در سفره مردم وجود داشته باشد.
