فهرست مطالب مقاله
دلیل گرانی برنج
در این راستا سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس با تاکید بر اینکه گرانی نجومی قیمت برنج غیرقابل دفاع است و دولت باید در این زمینه پاسخگو باشد، گفته است: علت خاصی وجود ندارد که بتوان از افزایش فعلی قیمت برنج دفاع کرد. به همین دلیل دولت و وزارت جهاد کشاورزی باید پاسخگوی وضعیت پیش آمده باشند. احد آزادیخواه افزایش بی رویه قیمت برنج را غیرقابل توجیه دانسته و تاکید کرده است: با وجود اینکه برنج در داخل تولید میشود و وابستگی ما به واردات این محصول نسبت به سایر کالاها حداقل است، افزایش بیرویه قیمت آن قابل پذیرش نیست؛ اما قیمتها همچنان رو به افزایش است. به همین دلیل کمیسیون کشاورزی هیچگونه دفاعی از این وضعیت قیمتها ندارد. البته به یقین نمیتوان منکر قصه پرغصه مافیا در بازار برنج شد. رشد قیمت برنج در بازار ناشی از دستهای پشت پرده و دلال بازی است و متاسفانه این افزایش قیمتها به جیب کشاورز و شالیکار نمیرود و صرفا واسطهها و دلالها از این وضعیت سود میبرند.

تورم؛ عامل افزایش نرخ برنج
با این حال حسن تقیزاده، رئیس اتحادیه برنج فروشان بابل با بیان اینکه ۸۰ درصد از افزایش نرخ برنج داخلی در یک ماه اخیر متاثر از تورم بوده است، معتقد است: در حال حاضر عواملی چون احتکار فروشگاههای زنجیرهای و ورود دلالان به شبکه فروش در افزایش نرخ برنج متاثر نیست و افزایش نرخ برنج متاثر از تورم موجود در کشور است. همچنین عرضه برنج داخلی در هفتههای اخیر کاهش یافته و این در حالی است که تقاضا برای خرید برنج افزایش پیدا کرده است.
واردکنندگان و دستکاری قیمتها
در این بین موسی آقایی، عضو اتاق بازرگانی مازندران از دستکاری قیمتها از سوی واردکنندگان برنج خبر میدهد و میگوید: دلیل اصلی گرانی برنج برخی از تجار و بازرگانانی هستند که بعد از پایان فصل برداشت، بیشتر برنجهای داخلی را از کشاورزان خریدند و انبار کردند. این افراد عمدتا واردکننده برنج خارجی هم هستند. به گزارش «دنیایاقتصاد» اگرچه سال گذشته با اوجگیری قیمت برنج، دولت برای انواع ارقام برنج ایرانی و وارداتی قیمت مصوب تعیین کرد که بالاترین نرخ مصوب برای برنج ایرانی ۶۸ هزار تومان و برای برنج خارجی ۳۰ هزار تومان (برنج پاکستانی) بود؛ اما این نرخها که با توجه به مستندات قیمت واردات براساس نرخ ارز و قیمتهای جهانی تعیین شده بود، پس از تحولات اوکراین و تغییر قیمتهای جهانی ارزاق دستخوش تغییر شد و امروز واردکنندگان، برنج را با نرخهای متفاوتی خریداری میکنند.
کنارهگیری دولت از قیمتگذاری برنج
در این میان طی روزهای اخیر مسوولان انجمن واردکنندگان برنج از توافق بخشخصوصی با دولت در زمینه رفع موانع واردات برنج و به عبارتی از احتمال لغو ممنوعیت فصلی واردات برنج خبر دادهاند؛ اقدامی که گفته میشود میتواند قیمت این محصول را در بازار کنترل کند و حتی آن را کاهش دهد. بر این اساس در نشستی با حضور هیات مدیره این انجمن با مسوولان وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حمایت، دولت ضمن اعلام کنارهگیری از بحث قیمتگذاری برنج، قول داده است که موضوع ممنوعیت فصلی واردات را تعیین تکلیف کند تا کشورهای مبدا خرید، بهانه ای برای افزایش قیمت نداشته باشند.
در همین رابطه مسیح کشاورز، دبیر انجمن واردکنندگان برنج با بیان اینکه عملی شدن توافقهای بخش خصوصی با دولت به طور قطع قیمتها را چه در بخش برنج وارداتی و چه در زمینه برنج ایرانی تعدیل خواهد کرد، گفته است: در حال حاضر برنج وارداتی در مبادی ورودی با قیمت هر کیلو ۳۵هزار تومان به بنکداریها فروخته میشود و قیمت برای مصرف کننده ۴۰ هزار تومان برآورد میشود؛ اما در صورتی که با افزایش واردات آرامش در بازار حاکم شود، فاکتور رقابت نه تنها مانع افزایش قیمت خواهد بود، بلکه ممکن است شاهد کاهش قیمت نیز باشیم. حال در شرایطی که دولت با بهرهگیری از تجربه نه چندان موفق حضور مستقیم در بازار برنج، قرار است این عرصه را به بخش خصوصی اعم از تولیدکننده و واردکننده واگذار کند تا با اشباع بازار، رشد قیمت برنج متوقف شود؛ باید ببینیم که آیا با این سیاست میتواند در تعدیل قیمتها در بازار برنج اثرگذار باشد یا خیر.